Wakacje w Polsce

Ważniejsze daty w historii Gdyni

04 November 2011r.

4000-1700 lat p.n.e. Ślady pobytu ludności koczowniczej na obszarze zajmowanym przez miasto pochodzą z młodszej epoki kamiennej, natomiast ślady działalności ludzkiej, kultury wschodniopomorskiej, potwierdzone wykopaliskami, pojawiają się tu na przełomie epoki brązu i żelaza. Od tego czasu występuje na tych terenach ciągłość osadnicza. V-VII w. Osiadła tu ludność słowiańska reprezentuje kulturę prapolską; wspólnoty rodowe przekształcają się we wspólnoty terytorialne. VIII-X w. Na Kępie Oksywskiej (Oksywie, Obłuże) istnieją grody obronne, ludność tu zamieszkała wykazuje wysoki stopień cywilizacji. Jej głównym zajęciem było rolnictwo i hodowla, a w osadach nad morzem także rybołówstwo. k. XI lub pocz. XII w. powstała parafia oksywska—jedna z najwcześniejszych na Pomorzu. Pierwsza wzmianka o wsi położonej u ujścia Chylońskiego Potoku do morza o nazwie Gdynia (w zapisie: Gdina, w bierniku — "ad Gdinam"), w której znajduje się przystań rybacka i żeglarska. W dokumencie biskupa kujawskiego Wolimira potwierdzono przynależność Gdyni do parafii Oksywie. Przez krótki okres — Gdynia należy do oliwskich cystersów. Rycerska wieś stanowiąca własność panów z Różęcina (dzisiejszy Rusocin, leżący ok. 2,5 km od Pruszcza Gd.) otrzymuje przywilej lokacyjny na prawie chełmińskim. W przywilejach lokacyjnych dla sołectw Oksywia i Gdyni zawarty był nakaz oddawania na rzecz panów zwierzchnich części złowionych ryb, a m.in. jesiotrów, łososi i płastug. Mieszkańcy otrzymali też prawo polowań na "monstra morskie" jak delfiny, foki i morświny. Gdynię osadzono na 34 włókach (1 włóka chełm. = 16,8 ha). Jan z Różęcina uzyskał od komtura gdańskiego dla Gdyni przywilej połowu ryb w morzu, co przesądziło o przyszłym rozwoju osady jako o wsi rolniczo-rybackiej. Fundator klasztoru kartuzów Jan z Różęcina w dniu św. Piotra i Pawła tj. 29 czerwca "aby zapewnić zbawienie duszy swej i swych rodziców" podarował kartuzom m.in. Gdynię wraz z karczmą i rybołówstwem w morzu, jako jedyną wieś położoną nad morzem. Ich własnością pozostaje aż do I rozbioru Polski. Kartuzi nabywają Grabówek — majętność dworską o 10 włókach ziemi wraz z karczmą, który od 1429 r. włączony zośtał do Gdyni. Nowym szlakiem zwanym Pańskimi Drogami (dziś ul. Wolności i jej przedłużeniem) — przez las odbywa się wymiana towarowa; gdynianie zaopatrują klasztor w świeże ryby. Kartuzi ustanowili wspólnego sołtysa dla Gdyni i Grabówka oraz zmienili obowiązek dorocznego dostarczania ryb na opłatę w gotówce, a ponadto podwojono czynsz dla wcześniej już wybudowanej przez mnichów gospody w Gdyni. Powiększono też obszar Gdyni przez dodanie sąsiednich łąk, a do Grabówka włączono 6 włók lasu na potrzeby opałowe i budowlane. Kartuzi zakładają ogrody i sady na nasłonecznionych stokach Kępy Redłowskiej. 1488 Na gdyńskim brzegu zbudowano statek dla kupca gdańskiego — "o długości 36 łokci, zwodowany z pewnymi trudnościami i przeprowadzony do Gdańska". pocz.XVIw. Wsią zarządza sołtys, dysponujący 4 łanami oraz karczmą i prawem utrzymania 2 zagrodników. 1576 Podczas sporu katolickiego króla Stefana Batorego z protestanckim Gdańskiem, tłumy gdańszczan, chcąc zlikwidować punkty oporu króla — spaliły Gdynię wraz z Kolibkami, Sopotem i innymi osadami nadmorskimi. XVI w. W Gdyni mieszkało 8 włościan, 4 zagrodników i tyluż komorników. 1614 Pobudowano pierwszą z trzech cegielni w Gdyni. 1634 Hetman Stanisław Koniecpolski a następnie inż. woj- skowy Jan Pleitner zaproponowali królowi Władysławowi IV budowę przy Gdyni portu wojennego. Planu tego wtedy jednak nie zrealizowano. Na gdyńskiej redzie odbywały się przeładunki towarów dostarczanych łodziami z brzegu. 1637 W Redłowie zaślubiny floty króla Władysława IV z Bałtykiem. 1670 Na Grabówku zbudowano browar, później odbudowany po spaleniu w 1738 r. 1683 Na Grabówku zbudowano murowaną karczmę (gospodę z sypialniami) wraz ze stajniami, którą zachwycał się królewicz Aleksander Sobieski. 1734 12 V — spalenie kilku nadmorskich wsi, w tym również Gdyni, w której było 7 gospodarstw, sołectwo, karczma, 5 domostw zagrodowych i 8 innych budynków. Powodem pożaru było ukrycie się przed wojskami rosyjskimi i saskimi w Gdańsku Stanisława Leszczyńskiego wybranego wraz z Augustem III — po śmierci Augusta II — na króla Polski. Odbudowaną Gdynię pod k. XVIII w. zamieszkuje znowu ok. 20 rodzin. 18 IX — podczas I rozbioru Polski Gdynia dostała się po pruskie panowanie po przejęciu przez komisarza pruskiego klasztoru kartuskiego wraz ze wszystkimi dobrami. Zamieszkuje wtedy we wsi 71 osób, na Grabówku — 183, na Oksywiu — 115 i na Obłużu — 151 osób. Areał Gdyni i Grabówka wynosił 54 łany, Oksywia — 12 a Obłuża — 22 łany. Do Gdyni sprowadzają się protestanccy osadnicy niemieccy. 1820-1822 Budowa nowej drogi bitej wzdłuż Wybrzeża —- w pobliżu Gdyni, tzw. Szosy Gdańskiej. 1836 Budowa szkoły powszechnej w Gdyni (1817 — w Oksywiu, 1819 — w Chyloni). W budynku szkoły od 1882 r. mieściła się też poczta. 1870 Oddanie nowej linii kolejowej z Pomorza Zach. przez Wejherowo i Gdynię do Gdańska stworzyło dogodne warunki rozwoju wsi. 2 poł. XIX w. Następuje wzrost ilości mieszkańców — w 1885 r. Sołectwo liczy 965 osób, wieś rozwija się też w pobliżu dworca kolejowego i w rejonie dzisiejszej ul. Śląskiej. Nad morze przybywają pierwsi letnicy. 1893 17 IV — starania rybaków Oksywia (28 os.) i Gdyni (24 os.) posiadających 26 łodzi i 1 kuter oraz rybaków z sąsiednich wsi u władz pruskich o budowę portu rybackiego nie odnoszą skutku. Prusacy obawiali się, by nad zatoką nie wzmacniał się żywioł kaszubski — "siedlisko zła i wolnośei". 1902-1904 Powstałe Towarzystwo Kąpielowe "Weichsel" zbudowało Dom Kuracyjny z parkiem (obecnie: skwer Kościuszki) i łazienki (u podnóża Kamiennej Góry). W pobliżu rozwija się niewielkie kąpielisko, do którego wytyczono nową drogę od stacji kolejowej — późniejszą ulicę 10 Lutego. Ruch budowlany odbywa się w rejonie ul. Starowiejskiej, pl. Kaszubskiego, ul. Portowej i Świętojańskiej oraz nad brzegiem morskim. 1910 Według spisu Gdynia liczy 900 mieszkańców. Ilość letników przekroczyła 500 osób. 1913 Związek Upiększenia Gdyni działający od 1904 r., opracował plan zabudowy brzegu morskiego, który przewidywał m.in. promenadę nadmorską z molem spacerowym i łazienkami. Plan ten na skutek wybuchu I wojny nie został zrealizowany. 1918 Zapadła decyzja naczelnika państwa Józefa Piłsudskiego: "z dniem 28 listopada rozkazuję utworzyć marynarkę polską". 1919 W październiku — mieszkańcy Gdyni i Oksywia tworzą Radę Rewolucyjną, która m.in. usuwa pruskiego wójta i wprowadza język polski w gminie. Na czele tego ruchu -stał ks. Jan Dorszyński i Jan Radtke — pierwszy wójt gdyński po rozbiorach. 1920 10 I — wszedł w życie traktat pokojowy podpisany w Wersalu pod Paryżem 28 VI 1919 r., przywracający Polsce dostęp do Bałtyku. Od 18 I — rozpoczęło się przejmowanie przez Wojsko Polskie Pomorza i wybrzeża morskiego. 10 II — uroczyste zaślubiny Polski z morzem w Pucku, dokonane w obecności wielu gości z całej Polski, przez dowódcę Frontu Pomorskiego gen. broni Józefa Hallera. 12 II — 1 szwadron 2 pułku Szwoleżerów Rokitniańs-kich w Gdyni, serdecznie witany przez miejscową ludność, dokonuje żołnierskich zaślubin z Bałtykiem. "Pierwsze Towarzystwo Kąpieli Morskich" nabyło ziemię na Kamiennej Górze i zbudowało szereg will i pensjonatów z nowym Domem Zdrojowym. Ministerstwo Spraw Wojskowych (któremu podlegała Marynarka Handlowa) poleciło inż. Tadeuszowi Wen-dzie opracowanie planu budowy porty. 26 III — ustawą sejmową powołano Komitet Floty Narodowej. 6 V — wiceadmirał Kazimierz Porębski i inż. Tadeusz Wenda przeprowadzili lustrację wybrzeża i uznali teren między Kamienną Górą a Kępą Oksywską przy Gdyni za najodpowiedniejszy na budowę portu. Zatwierdzono projekt inż. T. Wendy dotyczący budowy "tymczasowego portu wojennego i przystani dla rybaków" jako wstępnej inwestycji portowej. 1921 W Gdyni i sąsiednich osadach — w Obłużu, Oksywiu, Oksywskich Piaskach i Kolibkach uprawia rybołówstwo 135 osób, które dysponują 6 kutrami motorowymi, 10 żaglowymi oraz 103 łodziami wiosłowymi. W Oksywskich Piaskach działa Towarzystwo Rybaków. Gdynia liczy 1,3 tys. mieszkańców i ma 132 domy. 29 V — w miejscu "bardzo sposobnym" wskazanym przed 300 laty królowi Władysławowi IV rozpoczęto budowę portu. Wybudowano bocznicę kolejową do morskiego brzegu. 20 XI — Gdynia otrzymała połączenie kolejowe przez Kokoszki z Kartuzami i przez Bydgoszcz z innymi miastami. 1922 Wiosną — przybył do Gdyni Teatr Narodowy z Torunia. W następnych latach odwiedzają Gdynię inne polskie teatry. Latem — w pobliżu późniejszej Kolonii Rybackiej (obecnie ul. Waszyngtona) Franciszek Ledke założył warsztat i rozpoczął budowę łodzi i kutrów rybackich. 23 IX — przyjęto ustawę sejmową dotyczącą "budowy portu morskiego przy Gdyni na -Pomorzu". Zbudowano trwały gościniec łączący Gdynię — przez Oksywskie Piaski — z Oksywiem, w miejscu dawnej drogi polnej. 1923 29 IV — uroczyste otwarcie tymczasowego portu z udziałem prezydenta Rzeczypospolitej Stanisława Wojciechowskiego, premiera rządu gen. Władysława Sikorskiego i prymasa — ks. kardynała E. Dalbora. Przybyły okręty z Francji, Anglii i Estonii. 23 VI — w noc świętojańską Stefan Żeromski, Antoni Abraham i Jan Radtke zorganizowali uroczystość puszczania wianków na morze. 13 VIII — przybył do Gdyni pierwszy w historii portu statek — bandery francuskiej — ss. "Kentucky". W Gdyni, Orłowie i Kolibkach wypoczywało tego roku 5 tys. osób. Komisja międzyministerialna ustaliła charakter przyszłego miasta — portowy i letniskowy, o wielkości 40 do 60 tys. mieszkańców. Rozwój Gdyni postępował jednak szybciej niż zaplanowano. 4 VII — budowę portu powierzono Konsorcjum Francusko-Polskiemu, a projektantem i kierownikiem robót był (aż do przejścia na emeryturę w 1937 r.) inż. Tadeusz Wenda. 15 VI — Niemcy odmówiły przyjmowania polskiego węgla, co spowodowało wybuch tzw. wojny celnej. Wystąpiła wtedy pilna potrzeba znalezienia nowych dróg dla eksportu węgla. Już w lipcu tego roku wysłano ze Śląska pierwsze transporty węgla do Gdyni. Następnego roku — w maju — wybuchł w Anglii kilkumiesięczny strajk górników, co ułatwiło Polsce zdobycie nowych skandynawskich rynków zbytu węgla drogą morską. Latem — przycumował w Gdyni pierwszy jacht pełnomorski "Witeź" warszawskiego Yacht Klubu, którego komandorem był gen. Mariusz Zaruski. W 1927 r. założono w Gdyni pierwszy klub żeglarski. Powstał projekt nowej linii kolejowej, tzw. magistrali węglowej, realizowany od 1931 r. przez Francusko--Polskie Towarzystwo Kolejowe. Magistrala omijała Wolne Miasto Gdańsk. 30 XII — rozporządzeniem Rady Ministrów gminę Oksywie przyłączono do gminy Gdynia, w ten sposób obszar Gdyni powiększył się z 638 do 1463 ha, a liczba mieszkańców wzrosła do ponad 5 tys. osób. 1926 10 II — rozporządzeniem Rady Ministrów awansowano z dniem 4 marca 1926 r. gminę wiejską Gdynia do rangi miasta. Ukonstytuowała się Rada Miejska, a na burmistrza powołano Augustyna Krause. 26 VI — przy nowo zbudowanym kościele p.w. Najświętszej Marii Panny Królowej Polski została erygowana pierwsza parafia gdyńska. Funkcję ministra przemysłu i handlu a później wicepremiera i ministra skarbu sprawuje inż. Eugeniusz Kwiatkowski, siła motoryczna budowy Gdyni i rzecznik utworzenia polskiej gospodarki morskiej. Od tej chwili prace przy budowie portu szybko postępują. Oddano do użytku pierwszy element nowoczesnego portu, nabrzeże do przeładunku węgla w basenie węglowym. Gdynia stała się główną bazą polskiej Marynarki Wojennej; na Oksywiu ulokowało się dowództwo floty, przeniesione z Tczewa (od 1924 r. miało ono swą siedzibę na Grabówku). Ukończono budowę nowego dworca kolejowego, pod który kamień węgielny wmurowano w 1923 r. 29 XII — powołano pierwsze polskie przedsiębiorstwo żeglugowe "Żegluga Polska". Gdynia liczy 15 tys. mieszkańców. 1927 2 V — Urząd Marynarki Handlowej przenosi się z Wejherowa do Gdyni, od 1928 r. nosi on nazwę Urzędu Morskiego. Rozpoczyna w Gdyni działalność Wydział Morski Państwowego Instytutu Meteorologicznego, który 3 lata później przenosi się do własnego gmachu w pobliżu portu. W Gdyni rozpoczęły pracę Warsztaty Portowe Marynarki Wojennej, przeniesione z Pucka. 21 VI — przywieziono okrętem z Cherbourga do Gdyni prochy Juliusza Słowackiego, przetransportowane następnie Wisłą do Krakowa. Powstała w Gdyni pierwsza szkoła średnia — prywatne koedukacyjne gimnazjum dr. Teofila Zegarskiego. Od 1929 r. działała zawodowa Szkoła Handlu Morskiego i Techniki Portowej. Ukończono budowę szpitala Sióstr Miłosierdzia przy pl. Kaszubskim, rozbudowanego w 1934 r. 31 XII - powołano przedsiębiorstwo "Stocznia Gdyńska S.A.", które przejęło wcześniej założoną firmę "Nauta". Stocznia rozpoczęła działalność w, 1929 r. 1928 Rozpoczęła działać orkiestra Marynarki Wojennej oraz utworzono teatr "Pro Arte" — początkowo amatorski, później zawodowy. Powstała Gdyńska Spółdzielnia Mieszkaniowa, która jako swój pierwszy budynek wzniosła czynszową kamienicę zw. "Grażyna" przy ul. Świętojańskiej 83. Przy ul. 10 Lutego oddano Szkołę Podstawową nr 1. 3 IX — powstał Związek Zawodowy Transportowców R.P. J929 HI — utworzono samodzielny powiat miejski Gdynia (powiat grodzki). W porcie ukończono budowę nabrzeża Polskiego i Pilotowego (obecnie nab. Fińskie). 1930 1 I — powstaje Miejskie Towarzystwo Komunikacyjne. 29 IV rozporządzeniem prezydenta R.P. rozszerzono granice miasta o Chylonię i Redłowo. W czerwcu — Państwowa Szkoła Morska — przenosi się z Tczewa do własnych gmachów w Gdyni. 13 VII — do portu przybywa po raz pierwszy statek szkolny "Dar Pomorza", na którym odbyła się uroczystość podniesienia bandery i nadania nazwy. Polskie Transatlantyckie Towarzystwo Okrętowe (późniejszy GAL) uruchomiło pierwszą regularną linię pasażerską przez Atlantyk — Gdynia — Nowy Jork. 24 XI — rozporządzeniem prezydenta R.P. wprowadzono w Gdyni zarządzanie komisaryczne przez połączenie władzy państwowej z samorządową. Od 1933 r. komisarz rządu Franciszek Sokół podjął zadanie rozbudowy miasta i portu. 1931 Rozpoczął działać w Gdyni oddział Instytutu Bałtyckiego, który powstał w 1926 r. w Toruniu. W 1937 r. centralę IB przeniesiono do Gdyni. Powstało Gdyńskie Towarzystwo Muzyczne. Powołano Towarzystwo Budowy i Eksploatacji Domów Dochodowych, później zwane Towarzystwem Budowy Osiedli (TBO). Według spisu ludności z 9 XII Gdynia liczy 33 tys. mieszkańców i ma 2150 budynków mieszkalnych. 1932 31 VII — pierwsze obchody Święta Morza w Gdyni zgromadziły ponad 100 tys. uczestników z całego kraju. Oddano do użytku stadion miejski (obecnie MZK.S "Arka"). 1933 Do Gdyni przyłączono Obłuże, Witomino i część obszaru dworskiego Chylonia Leśnictwo, tzw. Działki Leśne. Powstał "Ogólny plan zabudowy portowego miasta Gdyni". 6 XII — uroczyste oddanie do użytku Dworca Morskiego, połączone z symbolicznym ukończeniem zasadniczych prac budowlanych w porcie. Port gdyński przeładował 6,1 min ton towarów i zdystansował pod tym względem port gdański. W następnym roku, dzięki przeładunkowi 7,2 min ton, Gdynia zajęła pierwsze miejsce wśród wszystkich portów bałtyckich. 1934 31 III — według przeprowadzonego spisu, ilość mieszkańców wynosi już 47 tys. osób a w końcu roku przekracza 50 tys. Ukończono budowę ul. Okrężnej (obecnie ul. Rokossowskiego) wokół portu wewnętrznego na Kępę Oksywską. 1935 Rozpoczęto organizowanie spotkań zwanych "wieczorami czwartkowymi", których celem była popularyzacja literatury, kultury i sztuki. Do wiosny 1939 r. zorganizowano łącznie ok. 90 takich wieczorów. 15 IX — w swój pierwszy rejs do Nowego Jorku wyszedł z Gdyni nowy transatlantyk GAL ms. "Piłsudski". Do Gdyni włączono kolejne osady: Cisowę, Orłowo Morskie, Mały Kack oraz część Pogorza i Zagórza, tworząc tzw. "Wielką Gdynię". 1936 Dane z majowego spisu ludności: 83,4 tys. mieszkańców, z tego zatrudnionych w przemyśle i rzemiośle - 33,1%, komunikacji i transporcie — 26,3%, handlu i ubezpieczeniach — 14,1% i rolnictwie — 1,6%. 1937 10 IV — ukazuje się gdyńska gazeta "Kurier Bałtycki". Wykaz ulic i placów w mieście obejmuje 576 nazw. 1938 W Domu Kolejarza przy ul. Jana z Kolna rozpoczyna działać Teatr Marynarki Wojennej. 28 VIII — położenie stępki pod budowę pierwszego statku pełnomorskiego w Stoczni Gdyńskiej S.A., połączone z poświęceniem nowych warsztatów stoczniowych, zlokalizowanych na obecnych terenach Stoczni im. Komuny Paryskiej. Pod koniec roku — z Helu do budynku własnego w Gdyni przeniesiono Stację Morską kontynuującą tradycje Morskiego Laboratorium Rybackiego, obecny Morski Instytut Rybacki. W Gdyni' mieszka 117 tys. osób, a mieście jest 8500 budynków, port przeładował 9,2 min ton towarów. 1939 6 II — w wyborach samorządowych w Gdyni kandydaci z listy wyborczej PPS i klasowych związków zawodowych uzyskali największą ilość głosów. 24 VII — w Gdyni bawił Jan Kiepura, koncertując na pl. Grunwaldzkim. W Gdyni mieszka 120 tys. osób (12 miejsce w Polsce), miasto zajmuje powierzchnię 66 km2 (6 m. w Polsce). 1—19IX — bohaterska obrona Gdyni pod dowództwem płk. Stanisława Dąbka; 1-13 IX — obrona miasta, do 19 IX — obrona Kępy Oksywskiej. Dn. 14 IX śródmieście zajęte zostało przez Niemców, Gdynia znalazła się na "ziemiach wschodnich wcielonych" przez Hitlera do III Rzeszy Niemieckiej. Rozpoczyna się eksterminacja mieszkańców Gdyni i ich wysiedlanie z miasta. 19 IX — z rozkazu Hitlera zmieniono nazwę Gdyni na Gotenhafen. 11 XI — okupant przeprowadził w Gdyni pierwszą publiczną egzekucję rozstrzeliwując na Obłużu 10 chłopców, dwóch innych zostało rozstrzelanych na Oksywiu. Tuż po zajęciu Gdyni powstaje ruch oporu — tworzą się kolejne grupy konspiracyjne, jak np. "Orzeł Biały", Tajna Organizacja Wojskowa "Gryf Pomorski" i inne. Przez całą okupację działa też w mieście założony w grudniu 1939 r. początkowo jako "Czarna Trzynastka" — Tajny Hufiec Harcerzy, a później Szare Szeregi. 1940 Okupant stworzył w Gdyni centrum szkolenia Kriegs-marine (niem. Marynarki Wojennej), a Stocznię Gdyńską przystosował do celów militarnych. Tworzy się tu stocznie remontowe dla okrętów, a w 1943 r. — ośrodek budowy okrętów podwodnych. Siłę roboczą stanowili robotnicy gdyńscy oraz ludzie z podbitych krajów Europy, sprowadzeni tu na roboty przymusowe. Później sprowadzono też jeńców wojennych (ok. 2,7 tys. jeńców francuskich, brytyjskich, radzieckich i włoskich) oraz więźniów obozu koncentracyjnego Stutthof. Jesienią wysiedlania ludności gdyńskiej mają charakter masowy: objęto nimi ok. 22 tys. osób. 1941 4 ni — dążąc do zniemczenia części ludności polskiej władze okupacyjne wydały rozporządzenie o niemieckiej liście narodowej, dzielącej obywateli Rzeszy z terenów przyłączonych, którzy tę listę przyjęli, często pod groźbą i przymusem, na trzy grupy. od polowy roku zaczęły do okolic Gdyni docierać pojedyncze samoloty alianckie minujące akweny poligonowe i komunikacyjne, a od jesieni 1943 r. obiektem nalotów alianckich staje się Gdynia jako baza Kriegs-marine i ośrodek przemysłu zbrojeniowego. Udział w kierowaniu nalotami na obiekty strategiczne mają harcerze gdyńscy, informujący o działaniach okupanta. 9 X — w sobotę po południu, pierwszy wielki nalot na Gdynię w wykonaniu superfortec amerykańskich. 18 XII — w poniedziałek wieczorem, drugi nalot ok. 600 samolotów brytyjskich RAF. 25 III — okupant zakończył ewakuację < tego dnia rozpoczął planowe niszczenie portu i jego urządzeń. 26 III — rozpoczęły się walki o wyzwolenie Gdyni, 27 III — czołgi polskie wdarły się do śródmieścia, 28 III — Gdynia została wyzwolona spod okupacji hitlerowskiej przez wojska 2 Frontu Białoruskiego, w składzie którego walczyła także 1 Brygada Pancerna im. Bohaterów Westerplatte. Do 6 IV toczyły się jeszcze w rejonie Gdyni walki z silnym ugrupowaniem nieprzyjaciela na Kępie Oksywskiej. 3 IV — w Gdyni objęli służbę marynarze 1 Samodzielnego Morskiego Batalionu Zapasowego — zalążka Ludowej Marynarki Wojennej. Marynarze zabezpieczyli port i stocznie, zajmowali się usuwaniem min i gruzów, gasili pożary itp. 4 IV — odbył się wiec sił demokratycznych w kinie "Gwiazda" (obecnie "Warszawa"), w mieście powołano międzypartyjną komisję PPR i PPS. 8 IV — na gdyńskiej plaży odbyły się uroczyste zaślubiny z Bałtykiem żołnierzy 1 Brygady Pancernej. 15 IV — reaktywowano Powszechną Spółdzielnię Handlową "Zgoda", nawiązującą do tradycji spółdzielczości spożywców, sięgającej w Gdyni 1928 roku. 18 IV — wyruszył z Gdyni do Gdańska pierwszy pociąg. 9 V — w dniu zakończenia II wojny w Europie w Gdyni odbyła się defilada z udziałem m.in. marynarzy Morskiego Batalionu. 19 V — wychodzi w Gdyni pierwszy numer "Dziennika Bałtyckiego". 13 VI — wznawiają pracę gdyńskie stocznie. 7 VII — powołano dowództwo Marynarki Wojennej, na Oksywiu zorganizowano Szkołę Specjalistów Morskich, uruchomiono Stocznię Marynarki Wojennej. 16 VII — wpłynął do portu pierwszy po wojnie statek ss. "Suomen Neito" (bandery fińskiej) po węgiel. Do końca 1945 r. wpłynęło do portu ogółem 536 statków, a w porcie przeładowano łącznie 563 tys. ton ładunków. 21 IX — wraca do macierzystego portu z wojennej tułaczki pierwszy statek ss. "Kraków" dowodzony przez kpt. Bolesława Miksztę. 24 X — powróciły do Gdyni trzy okręty podwodne — ORP "Sęp", "Ryś" i "Żbik" oraz żaglowiec "Dar Pomorza", które od wybuchu wojny przebywały w Szwecji. 10 I — powołano Oficerską Szkołę Marynarki Wojennej. 29 I — powstała spółka "Dalmor" — pierwsze polskie przedsiębiorstwo połowów dalekomorskich (przekształcone w 1950 r. w przedsiębiorstwo państwowe), pół roku później, tj. 25 VII 1946 r., powstało przedsiębiorstwo połowów kutrowych "Arka". 28 II — powołano w Gdyni Państwowe Centrum Wychowania Morskiego (rozwiązane w 1953 r.) — ośrodek szkolenia kadr floty handlowej i rybackiej. 30 IV — powołana po zakończeniu działań wojennych Komisja Odszkodowań Morskich ustaliła stan zniszczeń w porcie gdyńskim, które były następujące: falochrony zniszczone w 90%, nabrzeża zniszczone w 45%, magazyny portowe częściowo zniszczone w 75% i całkowicie zniszczone w 25%, mechaniczne urządzenia przeładunkowe zupełnie zniszczone w 50%, pozostałe wymagały remontów (z 88 dźwigów w 1939 r. nieuszkodzone pozostały 4 dźwigi). Ponadto baseny portowe zatarasowane były wrakmi, a wejście do portu tarasował wrak pancernika "Gneisenau". Miasto m.in. dzięki harcerskiej "Akcji B-2", polegającej na sporządzeniu planu hitlerowskich umocnień Gdyni i przeniesieniu ich przez linię frontu do dowództwa radzieckiego, nie poniosło podczas II wojny większych strat mimo, że zostało przez wroga częściowo zaminowane. 22 VI — rozstrzygnięcie konkursu na herb Gdyni, podczas którego przyjęto projekt Leona Staniszewskiego. 29 XI — w Stoczni Rybackiej zbudowano pierwszy po wojnie kuter rybacki. 1947 22 V — ekipy radzieckie wyprowadzają z portu wydobyty z dna wrak pancernika "Schleswig-Holstein", uszkodzony podczas nalotu 18 XII 1944 r. Latem — w Gdyni i Sopocie odbyły się Międzynarodowe Targi Gdańskie. 1948 Junacy ochotniczych brygad "Służba Polsce" przystąpili do budowy podwójnej szosy z Sopotu do Gdyni oraz linii podmiejskiej kolei elektrycznej. Powstaje plan rozwoju zespołu portowo-miejskiego Gdańsk — Gdynia zwany "planem GD". 1951 II — w wyniku reorganizacji PMH powstało m.in. przedsiębiorstwo armatorskie Polskie Linie Oceaniczne (PLO). 2 VIII — w Stoczni Gdyńskiej, która przyjęła nazwę Stoczni imienia Komuny Paryskiej, zwodowano pierwszy zbudowany tu statek pełnomorski ms. "Melitopol" o nośności 820 ton. U IX — wydobyto wrak pancernika "Gneisenau". W latach 1951-53 wrak został pocięty na złom. 1953 28 VI — powstało Muzeum Marynarki Wojennej. Powiększono obszar miasta przez przyłączenie Wielkiego Kacka. 1954 1 V — uruchomiono zelektryfikowaną linię podmiejską Gdańsk — Gdynia zwaną Szybką Koleją Miejską (SKM). 1955 11 VI — Oficerską Szkołę Marynarki Wojennej przekształcono w Wyższą Szkołę Marynarki Wojennej — od 7 X 1956 r. noszącą imię Bohaterów Westerplatte. 1958 Powstał w Gdyni Teatr Muzyczny z siedzibą przy ul. Bema. 1959 29 VIII — Gdynię odwiedza po raz pierwszy po wojnie zagraniczny statek pasażerski z turystami — ms. "Meteor" bandery norweskiej. 1960 22 VI — weteran atlantyckich szlaków ORP "Burza" jako okręt-muzeum udostępniony zwiedzającym. 26 XI — spłonął przebudowany gmach teatru "Wybrzeże" w Gdyni. PPD "Dalmor" otrzymał do eksploatacji pierwszy uprzemysłowiony statek rybacki — trawler-prżetwórnię mt. "Dalmor". 1961 . 27 VI — przekazano odbudowany basen Żeglarski im. gen. M. Zaruskiego. 1963 15 IV — wchodzi do portu gdyńskiego największy do tej pory statek — tss. "Manhattan" o nośności 106 tys. ton. 2 X — w Stoczni im. Komuny Paryskiej oddano do eksploatacji suchy dok (I), co połączone było z wodowaniem zbudowanego tu kadłuba statku ms. "Francesco Nullo" dla PLO. Oddano do użytku gmach Kapitanatu Portu. 1965 II — z połączenia "Arki" i "Dalmoru" powstał kombinat rybacki PPDiUR "Dalmor" — największy armator polskiego rybołówstwa. 1968 20 VIII — uchwałą Rady Ministrów — Państwowa Szkoła Morska otrzymała status uczelni wyższej. 1969 14 IX — przekazano zelektryfikowaną magistralę kolejową łączącą Górny Śląsk z portami Gdańska i Gdyni. Miasto otrzymało zbudowany w latach 1965-69 Bulwar Nadmorski im. Feliksa Nowowiejskiego. 1 IV — zwodowano w Stoczni im. Komuny Paryskiej największy zbudowany dotąd w polskich stoczniach statek o nośności 55 tys. ton ms. "Manifest Lipcowy" dla PŻM. Obchody 50-lecia szkolnictwa morskiego w Tczewie i Gdyni. 17 XII — na ulicach miasta doszło do buntu robotniczego, określanego jako "wypadki grudniowe". Byli zabici i ranni. Otwarto Muzeum Oceanograficzne i Akwarium Morskie MIR. Obszar miasta powiększono o część Pogórza Górnego, Babiego Dołu i o Obłuże Leśne, gdzie wkroczyło budownictwo mieszkaniowe. Obchody 50-lecia portu gdyńskiego; w ciągu półwiecza przeładowano 250 milionów ton ładunków i obsłużono 107 tysięcy statków kilkudziesięciu bander świata. Przy nabrzeżu Fińskim zbudowano pierwszą bazę przeładunku kontenerów. Do Gdyni przyłączono w całości lub części osady leżące na zachód i południowy zachód od miasta, m.in. Chwarzno, Wialino, część Osowy i Chwaszczyna. W Stoczni im. Komuny Paryskiej rozpoczęto budowę pierwszego "stutysięcznika" — statku o nośności 105 tys. ton, zwodowanego w 1974 r. Ilość mieszkańców miasta przekracza 200 tys. osób. 25 I — w Stoczni im. Komuny Paryskiej rozpoczęto budowę drugiego ośrodka budowy kadłubów statków z suchym dokiem. 17-24 VII — "Operacja Żagiel 74" w Gdyni — port gości największe żaglowce świata. 1 XII — do portu wpłynął ms. "Kasprowy Wierch" — zbiornikowiec o nośności 137 tys. ton, największy statek, jaki w historii wpłynął do portu gdyńskiego. Po przebudowie otwarto skansen Marynarki Wojennej. Rozpoczęto budowę w Wielkim Kacku fabryki farb i lakierów "Polifarb". 1976 28 III — uroczystą sesją MRN zainaugurowano obchody 50-lecia nadania Gdyni praw miejskich. IV —w miejsce "Burzy" jako okręt-muzeum rozpoczął służbę ORP "Błyskawica". W porcie przeładowano do tej pory ogółem 300 min ton towarów. Gdyńska Stocznia emontowa powróciła do pierwotnej nazwy: Stocznia R nontowa "Nauta". 1977 z oddanego do eksploatacji drugiego suchego doku w Stoczni im. Komuny Paryskiej wypłynął pierwszy statek. Ukończenie budowy Dworca Żeglugi Przybrzeżnej. Oddanie do użytku ostatniego, gdyńskiego odcinka obwodnicy trójmiejskiej (długość ok. 40 km). 1978 Załadowano 150 milionową tonę węgla na eksport w dziejach portu. 1979 29 X — do nowozbudowanej bazy kontenerowej i nowego nabrzeża Helskiego przybił pierwszy statek. 8 XII — inauguracyjne przedstawienie Teatru Muzycznego w nowym gmachu przy pl. Grunwaldzkim, budowanym w latach 1972-79. 17 XII — w pobliżu portu przy ul. Rokossowskiego i Czechosłowackiej odsłonięto pomnik "Ofiar Grudnia '70". 24 IV — tss. "Stefan Batory" zainaugurował jubileuszowy 25 rok istnienia linii pasażerskiej Gdynia — Montreal (Kanada). 21 VIII — obchody 100-lecia poczty w Gdyni. 14 IV nowo zbudowany reprezentacyjny hotel orbi-sowski "Gdynia" przyjmuje pierwszych gości. 1980 28 V — biała fregata "Dar Pomorza" jako statek--muzeum udostępniona została do zwiedzania. Rozpoczęło działalność Muzeum Gdyni. 2 VIII — w budowanej fabryce "Polifarb" wyprodukowano pierwszą partię farby emulsyjnej. 31 XII — port przeładował 11,3 min ton towarów, Gdynię zamieszkuje 243,1 tys. mieszkańców. Następuje dalsze usprawnienie komunikacji miejskiej przez połączenie nowych osiedli liniami trolejbusowymi (Cisowa) i autobusowymi (Wielki Kack, Pogórze Górne). MRN nadała nazwy 20 nowym ulicom w osiedlach na Pogórzu, Obłużu, Chwarznie, Karwinach, Demptowie i Cisowej. 30 XII — 60 rocznica przyłączenia Oksywia do Gdyni, początku rozwoju przestrzennego nowej jednostki urbanistycznej.